Het capaciteitstarief – wat weten we nu na 1 maand?

OPINIE – door Dieter Jong, www.xenn.be

Afrekeningen van een paar duizend euro, voorschotten die op en neer veren, capaciteitstarief,… 2022 was het jaar van de energiecrisis, en de meeste mensen zijn helaas hard wakker geschud.

Energiefacturen waren nooit het favoriete deel in uw brievenbus, maar in 2022 zijn ze voor de meeste mensen meer dan verdubbeld, én het vaste maandelijkse bedrag is beginnen zwalpen. Er is een duidelijke kreet van de mensen om hier wat tekst en uitleg bij te krijgen, en dat zien we al maanden terugkomen. De ombudsdienst heeft zopas nog laten weten dat ze 300% meer klachten te verwerken heeft gekregen in 2022 tov 2021.

Wijzigingen in voorschotten en energieprijzen staan met stip op 1. Voeg daar meterproblemen (onjuiste meterstanden) en het uitblijven van juiste facturen bij en je hebt meer dan de helft van de klachten van de mensen te pakken.¹

Energieprijzen zijn als een speer de hoogte in geschoten, tot ze in de zomer besloten om weer bijna even snel terug naar onder te duiken. De gewone mens kan het amper nog volgen, en terecht. Zo wordt er met marktprijzen gegoocheld die mensen niet eens op een website kunnen volgen of vinden. Call centers van energieleveranciers krijgen het aantal vragen amper nog verwerkt. Na jaren van relatieve rust met kleine verschillen van jaar tot jaar, ontbreken we ook gewoon het gereedschap om dit nieuws begrijpelijk te brengen naar de mensen.

En we zijn nog niet aan het einde van de rit. Het capaciteitstarief heeft al veel stof doen opwaaien in de media. Het werd ingevoerd op 1 januari 2023, dus we hebben nu ongeveer 1 maand in dit nieuwe systeem erop zitten. Fluvius heeft aangekondigd dat je op mijn.fluvius vanaf nu kan volgen hoeveel je eigenlijk aan capaciteitstarief betaalt, of liever, hoeveel je hiervoor in de voorbije maanden aan kosten reeds gemaakt hebt. En het is alvast aan te raden om hier snel eens naar te gaan kijken. Want de piek van januari die je er al op hebt zitten, zal voor 26% je kosten voor 2023 bepalen. Februari zal 18% bepalen, maart 13% enz… Je kan dus best niet te lang wachten om dit onder controle te krijgen. Anders is het spreekwoordelijke kalfje al verdronken voor je goed en wel begonnen bent.

Hoe komt dat nu? Het capaciteitstarief wordt voor de meeste mensen niet elke maand afgerekend op basis van wat je die maand gedaan hebt. De VREG omschrijft het als volgt op hun website: “Dan berekent uw leverancier het gemiddelde van de afgelopen 12 gemiddelde maandpieken. Dat is de ‘facturatiepiek’. Op die facturatiepiek past uw leverancier het capaciteitstarief (in euro per kW per jaar) toe.” Dat u nu niet meteen een aha-erlebnis hebt, ligt niet aan u.

Waar komt het op neer? Om te vermijden dat uw facturen iedere maand op en af dansen op het ritme van een tamelijk vurige passo doble, wordt de piek die u in 1 maand verbruikt, eigenlijk voor 1/12de afgerekend in de 12 volgende maanden. Dus u wordt niet meteen voor het blok gezet, maar betaalt eigenlijk uw piek over 12 maanden af. Een beetje zoals een koelkast op afbetaling kopen.

Hoe kan het dan dat januari 26% gaat bepalen van wat u in 2023 zal betalen? Omdat het hele systeem pas op 1 januari begonnen is. De pieken die u daarvoor in 2022 iedere maand had, vallen nog onder het oude systeem. Dus in januari kent het systeem alleen maar uw piek van januari. En dus betaalt u in januari enkel voor die piek, zonder ‘afbetalings-korting’. In februari kent het systeem ook uw piek van februari. Dus dan betaalt u 50-50 voor uw piek van februari en die van januari.

En zo wandelt het systeem langzaam naar 2024, waarin u uiteindelijk iedere maand zal gaan afbetalen over de komende 12 maanden. Maar daarvoor heeft het eerst 12 maanden geschiedenis nodig. Nuttig om te weten, en al heel zeker om straks uw energiefactuur te begrijpen. Maar u moet wel uw wiskundeknobbel even afstoffen om het voor uzelf uit te rekenen. Want u gaat uw afrekening ergens in de loop van 2023 krijgen. En als u die in april krijgt, zal dat even anders rekenen dan als u die in november krijgt.

Daar vonden we bij re.alto dat we iets aan moesten doen. Met Xenn lanceren we een digitale energie expert die jou persoonlijk antwoorden biedt. Xenn leert je kennen, en geeft je uitleg op basis van jouw eigen situatie. Betaal je nu eigenlijk teveel of te weinig voorschot? Wat betekent het capaciteitstarief voor jou? Bij Xenn ben jij het die de vragen stelt, niet omgekeerd. Xenn vraagt je niet wat je verbruik is, je plugt eenvoudig het Xenn dongeltje in de meter en Xenn vertelt het je. Xenn vraagt je niet naar je energietarief, Xenn vertelt je welk je hebt. Voorlopig zit Xenn nog in een leerfase. We verzamelen je data om je vanaf april volledig te kunnen helpen met een app op je telefoon. Wil je er graag als de kippen bij zijn? Registreer je dan nu al op www.xenn.be

¹ Persbericht: De Ombudsdienst voor energie werd in 2022 overspoeld door klachten, vragen en meldingen. | Ombudsman Energie

Blijf een stap voor op je energiefactuur

Xenn is jouw kompas in energieland. Dankzij de slimme zelflerende app heb je altijd realtime inzicht in je verbruik.

  • Volg je verbruik live op in euro’s en kilowattuur
  • Vermijd verrassingen bij je eindafrekening
  • 100% leverancier onafhankelijk advies

Bij aankoop krijg je een dongle voor in je digitale meter en 1 jaar gebruik van de app.

€59,95

ik word Xenn